Zodra je erkent dat je zelf in staat bent iets te veranderen en daar verantwoordelijkheid voor neemt, wordt alles anders. Je kunt je huwelijk, carrière, werkomgeving en de wereld veranderen door binnen je invloedssfeer te doen wat in je vermogen ligt. Het moment waarop je je verantwoordelijkheid en vermogen om dingen te veranderen onder ogen ziet, is een belangrijk keerpunt.

 

Gelukkig komen er dagelijks mensen tot de conclusie dat zij iets kunnen en willen veranderen. Je spreekt in dat verband over verantwoordelijkheid nemen: een probleem signaleren en besluiten dat jij degene bent die daar iets aan gaat doen. Verantwoordelijkheid nemen is ook aanstekelijk. Het woord ‘verantwoordelijkheidsgolf’ is daarop van toepassing: als je het initiatief neemt om iets te veranderen, geeft dat anderen de moed om hetzelfde te doen. Er bestaan twee soorten mensen: zij die ervoor zorgen dat dingen gebeuren en zij die klagen over wat er gebeurt. Hoe vaak hoor je in een gemiddelde week uitspraken als: ‘Dat is niet mijn taak’, ‘Het was niet mijn schuld’, ‘Zo ben ik nu eenmaal’, ‘Het is niet anders’, ‘Wat kan ik daaraan doen?’ of ‘Daar heb ik geen invloed op’?

 

Verantwoordelijkheid nemen betekent dat je initiatief neemt in plaats van afwacht. Misschien vraag je je af welke voordelen dat voor je heeft. Je kunt gelukkiger en succesvoller zijn en uiteindelijk ook meer invloed hebben als je de hiervoor genoemde gedachten uit je hoofd bant. Mensen die zeggen: ‘Het is mijn taak, ik ben deels verantwoordelijk, ik kan veranderen en ik leg me niet bij de situatie neer’, zijn simpelweg gelukkiger en succesvoller dan personen die de oorzaak alleen buiten zichzelf zoeken.

 

Veel mensen nemen geen verantwoordelijkheid omdat ze denken dat één persoon geen verschil kan maken. Zelfs mensen die geweldige dingen tot stand hebben gebracht, vragen zich vaak af wat hun invloed nu eigenlijk is geweest. De geschiedenis leert ons echter dat één persoon een groot verschil kan maken. De meeste grote veranderingen zijn in gang gezet door een individu of een kleine groep mensen. Angst om te falen is ook een reden om geen verantwoordelijkheid te nemen.

 

Het kan gebeuren dat inspanningen op niets uitlopen, want geslaagde pogingen om iets te veranderen worden doorgaans voorafgegaan door evenzoveel mislukkingen. Wat als je partner weigert mee te veranderen? Wat als je de enige bent die initiatief neemt binnen jouw bedrijf? Wat als je jezelf probeert te veranderen, maar daar niet in slaagt? Verantwoordelijkheid nemen is niet altijd een garantie voor succes. Je zult echter altijd eerder spijt krijgen van het feit dat je geen actie hebt ondernomen dan van een tevergeefse poging.

 

Dit is de keuze die je moet maken: verantwoordelijkheid nemen, ondanks het risico dat je zult falen. Falen is niet het ergst wat je kan overkomen. Integendeel: de mensen die het meest voor de wereld hebben betekend, hadden vaak verschillende mislukkingen achter de rug. Sommige mensen geven aan geen verantwoordelijkheid te nemen, omdat ze gevangen zitten in hun dagelijkse routine. Drukke bezigheden vormen vaak de grootste belemmering voor verandering. Het is gemakkelijk om je dagen te vullen met onbelangrijke zaken en niet te denken aan wat je zou kunnen veranderen. Welke verantwoordelijkheden schuif je steeds weer voor je uit, omdat er ogenschijnlijk dringende, maar feitelijk onbelangrijke zaken tussendoor komen?

 

Een deel van de mensen geeft aan dat ze het niet als hun verantwoordelijkheid beschouwen om dingen te veranderen. Dat is een gedachte die je meestal niet uitspreekt, maar waar je weleens aan hebt toegegeven. De kern van het probleem is dat het niet uitmaakt wat anderen wel of niet doen, want je moet altijd bij jezelf beginnen. Als je iets wilt veranderen, moet je in de eerste plaats geloven dat je het kunt. Stel je een betere toekomst voor en geloof dat je ervoor kunt zorgen dat deze werkelijkheid wordt. Bij de gedachte aan verandering vragen veel mensen zich af: wie ben ik om iets te willen veranderen? Die vraag valt natuurlijk gemakkelijk om te draaien: wie ben jij om niets te willen veranderen?

 

Je hoeft niet bijzonder te zijn of over uitzonderlijke middelen te beschikken om een verschil te kunnen maken. Het gaat erom dat je de wens, het lef en de vastberadenheid hebt om de eerste stap te zetten. Het gaat om visie. Als je initiatief neemt, wijst alles zich daarna op een of andere manier vanzelf. Een van de belangrijkste redenen om verantwoordelijkheid te nemen is dat je in de meeste gevallen spijt krijgt als je het niet doet. Het leven is kort en je wilt je later niet afvragen wat er zou zijn gebeurd als je wel actie had ondernomen. Het leven biedt je veel kansen, maar je moet die kansen wel grijpen!

 

Er is altijd wel een stem die zegt dat we niets moeten doen, dat we niet goed genoeg zijn, niet ervaren genoeg of niet belangrijk genoeg. Zulke stemmen zijn echter geen goede raadgevers. Eén ding is namelijk zeker: Je hebt honderd procent zekerheid dat er niets verandert als je niets doet. Dit is dus het moment om in actie te komen. Je weet immers pas of je een verschil kunt maken als je het probeert. Bovendien verandert er altijd iets als je verantwoordelijkheid neemt. Initiatieven hebben tot gevolg dat er een nieuwe energie ontstaat. Misschien trek je alle aandacht, maar het kan ook zijn dat je een van de velen bent die zich laat horen. Herhaal daarom deze woorden: ‘Het is aan MIJ. Ik kan dingen veranderen. Als ik het niet doe, wie dan wel? Als het nu niet gebeurt, wanneer dan?’

 

1. Bedenk of je iemand anders ergens de schuld van geeft. Vraag je in dat geval af: ‘Op welke manier draag ik bij aan dit probleem?’ Stel jezelf vervolgens de vraag wat je kunt doen om de situatie te verbeteren.

2. Ban slachtoffergedrag uit je leven. Kom je in de verleiding om te denken dat je iets is aangedaan, vraag je dan af wat je kunt doen met de middelen die je hebt. Je hebt geen macht over de externe factoren die je leven beïnvloeden. Richt je dus op wat je kunt veranderen!

3. Focus je op wat belangrijk is. Vraag je elke dag af welke belangrijke zaken je opzij schuift voor dingen die dringend lijken, maar in feite onbelangrijk voor je zijn. Richt je in eerste instantie op het verschil dat je wilt maken en laat je niet in beslag nemen door onbenulligheden.

4. Houd vol als het moeilijk wordt. Vrijwel iedereen die iets wil bereiken, krijgt op een gegeven moment met tegenslag te maken. Doorzettingsvermogen is een van de belangrijkste eigenschappen van mensen die erin slagen een verschil te maken. Ondervind je moeilijkheden, vraag je dan af of er een andere manier is om je doel te bereiken.

5. Bedenk wat je mogelijkheden zijn. Welke vaardigheden kun je inzetten om een verschil te maken? Misschien ben je goed in het toespreken van groepen of kun je goed schrijven. Hoe kun je de middelen waarover je beschikt benutten om een positieve verandering tot stand te brengen?

6. Omschrijf je intentie. Bedenk wat voor invloed je in het dagelijks leven wilt uitoefenen op je gezin, werkplek of de wereld in het algemeen. Schrijf die intentie op een kaartje en draag dat altijd bij je. Misschien wil je anderen beïnvloeden met compassie, respect of optimisme. Wat je intentie ook is, probeer deze elke dag zo goed mogelijk te verwezenlijken.

7. Wees positief. Neem je voor om vanaf vandaag niet langer een klager of jaknikker te zijn. Klagen is een vorm van beschuldigen, geen vorm van verantwoordelijkheid nemen. Probeer manieren te bedenken om situaties te verbeteren en wees degene die uitspreekt wat anderen denken – op een opbouwende manier.

 

• Door verantwoordelijkheid te nemen creëer je een verantwoordelijkheidsgolf, wat wil zeggen dat je anderen inspireert om ook in actie te komen

• Denk aan de macht van gezamenlijke invloed; jouw acties kunnen in combinatie met die van anderen grote gevolgen hebben

• Wees naïef en optimistisch. Om iets te kunnen bereiken moet je geloven dat je in staat bent een verschil te maken

• We hoeven niet bijzonder te zijn om bijzondere dingen te doen. Doe iets, wat dan ook! Je hebt geen volmaakt plan nodig om actie te kunnen ondernemen

• Als je de eerste stap zet, komt de rest vanzelf

• Mensen nemen eerder initiatief als ze weten dat ze er niet alleen voor staan

• Richt je op wat je zelf kunt doen; wijs niet met een beschuldigende vinger naar anderen

• Je kunt alleen je eigen gedrag bepalen

• Probeer tegenslagen te overwinnen; gebruik ze niet als een excuus om het op te geven

• Begin waar je bent, met de mogelijkheden die je hebt. Je hoeft niet te zoeken naar manieren om een verschil te maken; de kansen liggen voor het oprapen

• Jezelf laten horen – zonder te klagen of beschuldigingen te uiten – is een belangrijke vorm van verantwoordelijkheid nemen

• Ambitie, doorzettingsvermogen en visie zijn belangrijker dan ervaring, talent en middelen

• Geef al je medewerkers of gezinsleden de kans om mee te denken over veranderingen. Als ze het idee hebben dat hun inbreng gewaardeerd wordt, zullen ze verantwoordelijkheid nemen.

 

---

Wil je graag jouw verhaal kwijt aan een deskundige? Onze professionele consulenten zijn aanwezig op de mediumchat en je kunt natuurlijk ook met een medium bellen.

---